MERKEZİ TIBBİ GAZ SİSTEMİ
1-GENEL ESASLAR :
1.1- Tıbbi Gaz Tesisatları Oksijen (O2), Azot Protoksit (N2O), Solunum için Hava 4 Bar,
Cerrahi aletleri çalıştırmak için hava en az 7-8 Bar, Karbondioksit (CO2), Oksijen, Azot, Helyum ve
Ksenon gibi gazların belirli karışımları, Vakum (Vac) ile Anastezik gaz tahliye sistemleri (AGS)
ile ilgili tüm bileşenleri içerir.
1.2- Tıbbi gaz sisteminin genel yerleşim düzeni proje üzerinde gösterilecektir. Projeler tüm
yerleşim ve montaj detaylarını içerecektir. Uygulama anında bu detaylara uyulacak ancak zorunlu değişiklikler olması halinde kesinlikle idarenin onayı alınacaktır. Hiçbir değişiklik idarenin yazılı onayı alınmadan yapılmayacaktır.
1.3- Patlama, parlama ve yangın tehlikelerine karşın her tıbbi gaz farklı mahallere yerleştirilmelidir. Vakum ve basınçlı hava üniteleri ortak hacimde bulunabilirler fakat oksijen,azotprotoksit, karbondioksit üniteleri ile aynı mekanda olmamaları şarttır. Çünkü vakum ve basınçlı
hava tesisatlarının bakım ve onarımları esnasında havaya karışan yağ ve yağ buharlarının diğer
medigal gazlarla teması halinde infilak ve yangın tehlikesi vardır.
1.4- Uygulaması yapılan malzeme ve teçhizat listesi, düzenli olarak onarım parçaları stoğu
olan en yakın bakım ve servis kuruluşunun ismi, adresi, şartname ilkelerine uygunluk gösteren
kataloglar sistem diyagramları, imalatçı tarafından yayınlanan teknik yayınlar gibi açıklayıcı bilgilerle donatılacaktır.
1.5 Malzeme ve mekanik ekipmanlar piyasadaki kalite belgeli ve standartlara uygunluğu belgelenmiş ürünlerden oluşacaktır. Bütün ekipmanların üzerine İmalatçı adı, adresi, katalog
numarası yazılı olan bir etiket parçanın kolay görülebilecek bir yerine yapıştırılacaktır.
Kullanıcıların cihazlardan zarar görmemesi için tüm emniyet tedbirleri alınmış olmalıdır. Malzeme
ve teçhizat TSE, TSEK kalite belgelerine sahip olacak, ilgili standartlara ve bölüm başlığı altında
verilen tanımlara uygun olacaktır.
2-OKSİJEN SANTRALI TEKNİK ÖZELLİKLERİ
2.1-Sistem hastane tesisatına, tüplerden veya likit oksijen santralinden gelen yüksek basıncı
oksijen hattına istenilen basınca düşürerek gönderecek ünitelerden oluşur. Sisteme en az 1 yıl bakım 5 yıl ücret mukabilinde parça sağlanabilirlik garantisi verilmeli ve bu garanti firma tarafından resmi bir belge veya yazı ile hastane yönetimine teslim edilmelidir.
2.2-Oksijen santralinde tam otomatik kontrol paneli olmalıdır. Panele sağ ve sol grup olmak
üzere iki grup tüp veya likit girişi olmalıdır. Sağ veya sol gruptan herhangi birindeki basıncın
ayarlanan basıncın altında bir basınca düşmesi halinde elle müdahaleye gerek duymaksızın gruplar
arasında otomatik geçiş yapabilmelidir. Her iki grup ayrı ayrı yüksek basınç regülatörüne bağlıolmalıdır. Regülatörde kullanılan malzemeler yüksek basınca dayanıklı olmalı, krom kaplanmış
pirinç veya paslanmaz çelik malzemeden yapılmış olmalıdır. Regülatörler birbirleri ile bağımsız
çalışmalı ve regülatörlerden birinin arızalanması veya bakımı sırasında hastaneye giden gazın
kesilmemesine olanak sağlayacak şekilde dizayn edilmiş olmalıdır.
2.3-Kontrol panelinde yüksek basınç regülatörleri aracılığı ile düşürülen basıncın bir arıza
durumunda yükselip tesisata zarar vermemesi için otomatik emniyet vanaları konulmalıdır. Bu
vanalar riskli gaz basıncına ayarlanmalı yükselme durumunda fazla gazı tahliye etmelidir. Kontrol
paneli üzerinde bağımsız bir panel içerisine monte edilmiş olarak görsel ve ışıklı göstergeler
bulundurmalıdır. Bu göstergeler hat basıncını ve regülatörlere gelen yüksek basıncı göstermelidir.
2.4-Tüpler bir tüp bağlantı rampası ile gruplandırılarak panele bağlanmalıdır. Bu tüp
rampalarına bağlanacak her bir tüp için ayrı bir manifold (kollektör) olmalıdır. Manifoldlar çekvalf
sistemli olmalı ve tüplere doğru gaz akışının önlenmiş olması gerekmektedir. Manifoldlar yüksek basınca dayanıklı pirinç malzemeden sıcak dövme yapılmış olmalıdır. Manifoldlar arasındaki
bağlantılar bakır boru aracılığı ile yapılmalıdır.
2.5-Tüplerin herhangi bir darbe, sarsıntı vs. gibi durumlarda düşüp sisteme zarar vermemesi
için tüp sabitleyiciler ile sabitlenmeleri gerekmektedir. Tüp sabitleyiciler üzerinde her bir tüpü ayrı ayrı sabitleyecek zincir bağlantıları olmalıdır.
2.6-Tüpler ile manifoldlar arasındaki esnek bağlantılar Yüksek basınca dayanıklı dikişsiz
malzemeden yapılmış olmalıdır. Vidalı bağlantılar ile bakır boru kaynaklı birleştirmeleri gümüş
alaşımlı kaynak ile olmalıdır. Esnek bağlantıların her biri ayrı ayrı ambalajlanmış olmalı ve
ambalajlar montaj sırasında açılmalıdır
2.7-Bütün regülatörler atmosfere açılan emniyet valfleri sayesinde yüksek basınçtan korunacaktır.
2.8-Sistemde her tüp grubu için birer adet Boşaltma vanası bulunacaktır.
2.9- Merkezi ünite, taşıma araçlarının kolayca ulaşabileceği bir yere yerleştirilmelidir. Likit
oksijen tankı kullanılması halinde emniyet tedbirleri alınarak bu yer binalardan yeterli mesafede olmalıdır.
2.10- Bu mahallerin uygun düzeyde havalandırılmasına dikkat edilmelidir
2.11-Emniyet valfi ve boşaltma vanalı çıkışları yeterli çapta bir boru ile bina dışında atmosfere açılacak ve bu noktaya “Dikkat, Temiz Tutun, Tıbbi Gaz Boşaltma Noktası” yazılı bir
levha konulacaktır.
3-AZOTPROTOKSİT SANTRALI TEKNİK ÖZELLİKLERİ
3.1-Sistem hastane tesisatına tüplerden gelen yüksek basıncı hastane azotprotoksit hattına
istenilen basınca düşürerek gönderecek ünitelerden oluşmalıdır. Sisteme en az 1 yıl bakım 5 yıl
ücret mukabilinde parça sağlanabilirlik garantisi verilmeli ve bu garanti firma tarafından resmi bir
belge veya yazı ile hastane yönetimine teslim edilmelidir.
3.2-Azotprotoksit santralinde Tam otomatik kontrol paneli olmalıdır. Panele sağ ve sol grup
olmak üzere iki grup tüp olmalıdır. Sağ veya sol gruptan herhangi birindeki basıncın ayarlanan
basıncın altında bir basınca düşmesi halinde elle müdahaleye gerek duymaksızın gruplar arasında otomatik geçiş yapabilmelidir. Her iki grup ayrı ayrı yüksek basınç regülatörüne bağlı olmalı
Regülatörde kullanılan malzemeler yüksek basınca dayanıklı olmalı, krom kaplanmış pirinç veya
paslanmaz çelik malzemeden yapılmış olmalıdır. Regülatörler birbirleri ile bağımsız çalışmalı ve
regülatörlerden birinin arızalanması veya bakımı sırasında hastaneye giden gazın kesilmemesine
olanak sağlayacak şekilde dizayn edilmiş olmalıdır.
3.3-Tüpler bir tüp bağlantı rampası ile gruplandırılarak panele bağlanmalıdır. Bu tüp
rampalarına bağlanacak her bir tüp için ayrı bir manifold olmalıdır. Manifoldlar çekvalf sistemli
olmalı ve tüplere doğru gaz akışının önlenmiş olması gerekmektedir. Manifoldlar yüksek basınca
dayanıklı pirinç malzemeden sıcak dövme yapılmış olmalıdır. Manifoldlar arasındaki bağlantılar
bakır boru aracılığı ile yapılmalıdır.
3.4-Tüplerin herhangi bir darbe, sarsıntı vs. gibi durumlarda düşüp sisteme zarar vermemesi
için tüp sabitleyiciler ile sabitlenmeleri gerekmektedir. Tüp sabitleyiciler üzerinde her bir tüpü ayrı ayrı sabitleyecek zincir bağlantıları olmalıdır.
3.5-Tüpler ile manifoldlar arasındaki esnek bağlantılar Yüksek basınca dayanıklı dikişsiz
bakır borudan yapılmış olmalıdır. Tüp ve manifold vidalı bağlantıları pirinç malzemeden yapılmış
olmalıdır. Vidalı bağlantılar ile bakır boru kaynaklı birleştirmeleri gümüş alaşımlı kaynak ile
olmalıdır. Esnek bağlantıların her biri ayrı ayrı ambalajlanmış olmalı ve ambalajlar montaj sırasında açılmalıdır.
3.6-Bütün regülatörler atmosfere açılan emniyet valfleri sayesinde yüksek basınçtan korunacaktır.
3.7-Bu mahallerin uygun düzeyde havalandırılmasına dikkat edilmelidir.
3.8-Sistemde her tüp grubu için birer adet Boşaltma vanası bulunacaktır.
3.9-Emniyet valfi ve boşaltma vanalı çıkışları yeterli çapta bir boru ile bina dışında
atmosfere açılacak ve bu noktaya “Dikkat, Temiz Tutun, Tıbbi Gaz Boşaltma Noktası” yazılı bir
levha konulacaktır.
4-TIBBİ VAKUM SANTRALI TEKNİK ÖZELLİKLERİ
Vakum santralı Hastanenin tüketim kapasitesine göre dizayn edilmiş ,merkezi istasyonu oluşturan
temel elemanları ve bunlara ilişkin teknik özellikleri aşağıda belirtildiği gibi olmalıdır
Merkezi istasyonu oluşturan temel elemanlar en az aşağıdaki ünitelerden teşkil edilmelidir:
-Vakum pompaları
-Bakteri Filtre grubu
-Vakum Tankı
-Elektrik Kontrol paneli (Otomatik)
-Vakumostat Manometre ve diğer bağlantı parçaları olmalıdır.
4.1-Vakum pompaları çizim ve hesaplamalar sonucu bulunacak gerekli vakum debisi ile
sistemde gerekli vakum basıncını sağlayabilecek şekilde dizayn edilmiş olmalıdır.
4.2-İşletme emniyeti yönünden sistemdeki pompaların biri çalışmadığı durumda
hesaplanan vakum ihtiyacını karşılayabilecek 2 veya daha fazla vakum pompası konulacaktır.
4.3-Pompalar rotatif, döner kanatlı, yağ halkalı veya yağsız ya da kapalı devre su halkalı tip
pompalar olacaktır. Dışarıdan besleme su ile çalışan su halkalı pompalar kabul edilmeyecektir.
4.4-Filtreler değiştirme ve bakım kolaylığı açısından birbirine konik rekorlarla bağlanmış
olacaktır.
4.5-Otomatik kontrol paneli sistemin çalışan ünitelerinin, yeterli vakumu muhafaza
edemediği durumlarda ilave üniteleri devreye alabilme ve vakum ihtiyacı normale döndüğünde
ilave üniteleri devre dışı bırakabilme özelliğine sahip olmalıdır. Pompaların devreye girme ve devre
dışı kalma Vakum değerleri kontrol panelinden kolaylıkla ayarlanabilmeli ve Vakum değeri kontrol
paneli üzerinde dijital gösterge ile gösterilmelidir.
4.6- Vakum değeri vakum sensörü vasıtası ile dijital göstergede gösterilmeli ve ayarlanan
değerlere göre istenilen pompa ayar değerinde devreye girmeli veya devreden çıkmalıdır. Sistem
kontaktörler, termikler ve elektrik devreleriyle otomize edilmiş olmalıdır.
4.7- Pik ihtiyaç sırasında ve çalışan pompanın ihtiyacı karşılayamaması durumunda yedekte
bekleyen pompa otomatik olarak devreye alınacaktır. Üç pompalı merkezlerde ilk iki pompanın gerekli vakum seviyesini sağlayamaması durumunda üçüncü pompa da otomatik olarak devreye girecektir. İstenen vakum seviyelerine ulaşıldığında pompalar otomatik olarak devreden
çıkacaklardır. Çalışan pompanın arızalanması durumunda yedek pompa onun yerini alacak ve
alarmın ilk kademesi kontrol devresinden bağımsız bir sistem pompaları çalıştıracak ve merkez
arızası alarmını aktive edecektir.
4.8-Vakum Tankı proje değerlerine göre hesaplanmış basınca dayanıklı olmalıdır.
4.9-Sisteme 1 yıl bakım, 5 yıl bedeli mukabilinde yedek parça temin garantisi verilmelidir.
6-ANESTEZİK GAZ TAHLİYE SİSTEMİ
Anastezik Gaz Tahliye Sistemi, atık Anastezik gazın emilerek tahliye edilmesi amacıyla özel
olarak tasarlanmış olacaktır. Her bir prizde, kullanımda olan, priz sayısına bağlı olmaksızın, 1
KPa basınçta maksimum 130 L/dakikalık ve minimum 80 L/dakikalık akış aralığı sağlayacak
şekilde tasarlanacaktır.
7-TIBBİ GAZ BAKIR BORU TESİSATI
7.1-Bakır borular TS EN 1057 ‘ye göre Dünya Standartları Kalitesinde ve/veya TSE 380’e
göre üretilmiş olmalıdır.
7.2-Dikişsiz yarı sert tavlanmış ve düz boru olmalıdır.
7.3-Bakır Elektrolitik olmalı ve Arsenik ihtiva etmemelidir.
7.4-Bakır boruların içi Trikloterilen veya Karbontetraklorür ile yıkanmış olmalıdır. Bakır
borular üzerinde ilgili standardı, üretici firma adı ve oksijen kullanımına uygunluğu kalıcı bir
şekilde yazılı olmalıdır.
7.5-Borular kontaminasyona karşı uçları kapaklı ve polietilen torbalar veya karton kutular
içinde gönderilecektir.
7.6- Borular dönerli boru kesicilerle kesilecek demir testeresi kesinlikle kullanılmayacaktır.
7.7-Boruların sabitlenmesinde kullanılacak kelepçeler pirinç, bakırdan veya çelikten mamul
kelepçeler olacaktır. Ancak bakır veya çelik kelepçe kullanılması durumunda kelepçe ile boru
arasında mutlaka plastik izolasyon kullanılmalıdır.
7.8-Birleştirmelerde; gümüş, fosfor ve bakır alaşımlı tel ile ve temizleme maddesi flux
kullanılmadan sert kaynak yapılacaktır. Hiçbir şekilde lehim ile birleştirme yapılmayacaktır.
7.9-Boruların içi ve kaynak uçlarının çok temiz olmasına dikkat edilecek kaynak sırasında
yanma ve oksidasyonu önlemek için boru içerisinden inert gaz geçirilecektir.
7.10-Her tıbbi gaz boru hattı açık isimlendirilmiş bantlarla işaretlenecektir. Bu işlem kaynak
sırasında yapılacak ve işaretlemeler belirli bir renk koduna göre yapılacaktır.
7.11-Boru hattı, binaya girdiği yere mümkün olduğunca yakın bir noktada bir topraklama
barasına bağlanmalıdır. Boru hatlarının kendileri elektrikli cihazların topraklanmasında
kullanılmamalıdır.
7.12-Tıbbi gaz boru hatları buhar hatları, yakıt boru hatları, ısıtma gidiş ve dönüş hatları vs.
gibi başka hatlarla aynı galeri (gezilebilir veya gezilemez) veya kanala yerleştirilecek ise
birbirleriyle mesafeleri 50 mm den az olmamalıdır.
7.13-Asansör boşluklarından yangın merdivenlerinden ve bacalardan boru hattı tesisatı
geçirilmemelidir.
7.14-Boru hatları olabilecek en kısa yoldan yatay ve dikey olarak döşenecektir.
7.15-Boru hatlarındaki basınç düşmeleri hesaplanmalı sistem dizaynı Milletlerarası
Standartlara göre yapılmalıdır.(İngiliz HTM 2022 ve Milletlerarası Standart ISO 7396:1987)
7.16-Tüm imalat ve montaj işlemleri ISO 7396:1987 ve EN 737-3 normlarına uygun olarak
hazırlanmış test prosedürleri ve test formlarına uygun olacak şekilde test edilerek yapılacaktır.
7.17-Yapılacak merkezi tıbbi gaz tesisatının testleri EN 737-3:1998’in 12. maddesine göre
aşağıdaki şekilde yapılmalıdır.
a) Kaçak Testi: 2 saatten 24 saate kadar olan test süresince basınç kaybı saatte %0,025 den
az olmalıdır. ideal gaz kanununa göre bu varyasyonlar kontrol edilmelidir. Test basıncı Tıbbi gaz boruları için 6 bardan az olmamalıdır.
b) Performans testi yapılmalıdır.
c) Çapraz Testi: Borular arasında hiçbir çapraz bağlantı olmamalıdır.
7.18- Boru çaplarına göre et kalınlıkları Tablo 1 ’deki gibi olacaktır.
Tablo:1 Boru çaplarına göre et kalınlıkları
Anma dış çapı d (mm) Et kalınlıkları e (mm)
10 mm 1.0 mm
12 mm 1.0 mm
15 mm 1.0 mm
22 mm 1.0 mm
28 mm 1.0 mm
35 mm 1.5 mm
42 mm 1.5 mm
54 mm 2.0 mm
76.1 mm 2.0 mm
108 mm 2.5 mm
7.19- Tıbbi gaz boru hatlarında oluşabilecek sarkma ve bozulmaları engellemek için boru
hatları Tablo 2 ’de verilen aralıklarla desteklenmelidir.
Tablo:2 Bakır borular için önerilen destek aralıkları.
Dış çap(mm) Azami Aralık(m)
15’ e kadar 1.5
22 – 28 2.0
35 – 54 2.5
>54 3.0
8- TIBBİ GAZ PRİZLERİ
-Oksijen prizi
-Azotprotoksit prizi
-Basınçlı hava 4 bar prizi
-Basınçlı hava 7-8 bar prizi
-Vakum prizi
-Anestezik gaz tahliye prizi
8.1-Tıbbi Gaz Prizleri CE belgeli olmalıdır ve bu, gaz prizinin üstündeki etikette belirtilmelidir.
8.2-Gaz prizleri sadece kendine ait fişi kabul edecek şekilde farklılaştırılmış (gaz spesifik)
olacaktır.
8.3-Gaz prizlerinin duvar veya cihazlara monte edilecek parçaları da gaz spesifik olacak
şekilde indekslenmiş olacaktır. Böylece tamirat veya bakım için parçalar söküldüğünde diğer
gazların parçalarının farkında olmadan kullanılması mümkün olmayacaktır.
8.4-Duvara monte edilecek gaz prizleri merkezleri bitmiş döşemeden 1500 mm yükseğe gelecek şekilde monte edilmelidir. Hastabaşı ünitesine veya pendanta monte edilecek gaz prizleri
ise kullanılacak ekipmana uygun yükseklikte olmalıdır.
8.5-Gaz prizleri Tıbbi gaz fişlerinin elle bağlanma ve sökülmesine uygun özellikte olacaktır.
8.6-Gaz Prizlerine 1 yıl garanti ve 5 yıl bedeli mukabilinde yedek parça temin garantisi verilmelidir.
9-TIBBİ GAZ VANALARI
9.1-Tıbbi gaz vanaları, özel olarak Tıbbi gaz tesisatları için üretildiği belgelenmiş, hastane
pratiğinde tüm gazlarla çalışmaya uyumlu tam geçişli küresel veya diyaframlı vanalar olacaktır.
9.2-Tüm vanalar şantiyeye gelmeden önce temizlenecek ve test edilecektir. Bu temizlik ve
test üretici firma tarafından belgelenmelidir.
9.3-Gerektiğinde vanalara tam kapalı veya tam açık pozisyonda kilitlenebilmeleri amacıyla
kilitleme tertibatları takılabilmelidir
__________________
Çok güzel anlatmışsınız. Ama forumlarda mühendislik hatalarına nasıl tepkiler verdiğinizi gördüm. Tıbbi cihazların tamiri ve bakımıyla bir zamanlar uğraşmıştım. Hatta bu cihazlar konusunda bazı sistemleride tasarlamıştım. Ama bir çok hastanede siz, mühendis gözüyle bu sistemleri ve bağlantılı donanımlarını görseniz, zannedersem size acil serviste sakinleştirici vurmak zorunda kalabilirler Üzülerek söylüyorum ama bir çok hastanemizde durum bu şekilde. Diğerlerinden bahsetmek bile istemiyorum.
Basit bir misal vermek istiyorum, konu başka ama hedef aynı. Bir şehrimizde bir ünite de C kollu ismi verilen bir tür röntgen cihazı tamir etmeye gitmiştik. Elektronik mühendisi bir arkadaşımla birlikte , gene başka bir hastanenin teknisyenini alarak (gittiğimiz hastanenin ortamını ve bazı teknik elemanlarını tanımasının yanında bu sistemlerden anladığını zannederek!!!!!!) cihazda arıza tesbitine gittik. Ve bu arkadaşımız , cihazın sigortası atıp durduğu için , biz farketmeden sigorta yuvasına çivi yerleştiriyor. Bir süre sonra sonra cihazı açtığımızda tüm hastanenin ana sigortası attı. Bu durum yaklaşık 10 dk. aldı. İnanın bana birine zarar gelecek korkusuyla tir tir titrediğim gibide rengim sarardı. Nedenmi? Bu hastanede acil durum jeneratörü kurulu değildi. peki o sırada önemli bir ameliyat yapılıyor olsaydı, yoğun bakımda yaşam ünitesine bağlı bir hasta veya yeni doğanda bir bebek olsaydı ? Allah' şükürler olsun ki o anda bu durumda kimse yokmuş. İşin kötü tarafıda bir hastanenin tüm teknik işlerinden sorumlu arkadaşımızın hiç bir şey anlamadığını anladık. Acı ama gerçekler .......
Çok güzel anlatmýþsýnýz. Ama forumlarda mühendislik hatalarýna nasýl tepkiler verdiðinizi gördüm. Týbbi cihazlarýn tamiri ve bakýmýyla bir zamanlar uðraþmýþtým. Hatta bu cihazlar konusunda bazý sistemleride tasarlamýþtým. Ama bir çok hastanede siz, mühendis gözüyle bu sistemleri ve baðlantýlý donanýmlarýný görseniz, zannedersem size acil serviste sakinleþtirici vurmak zorunda kalabilirler Üzülerek söylüyorum ama bir çok hastanemizde durum bu þekilde. Diðerlerinden bahsetmek bile istemiyorum.
Basit bir misal vermek istiyorum, konu baþka ama hedef ayný. Bir þehrimizde bir ünite de C kollu ismi verilen bir tür röntgen cihazý tamir etmeye gitmiþtik. Elektronik mühendisi bir arkadaþýmla birlikte , gene baþka bir hastanenin teknisyenini alarak (gittiðimiz hastanenin ortamýný ve bazý teknik elemanlarýný tanýmasýnýn yanýnda bu sistemlerden anladýðýný zannederek!!!!!!) cihazda arýza tesbitine gittik. Ve bu arkadaþýmýz , cihazýn sigortasý atýp durduðu için , biz farketmeden sigorta yuvasýna çivi yerleþtiriyor. Bir süre sonra sonra cihazý açtýðýmýzda tüm hastanenin ana sigortasý attý. Bu durum yaklaþýk 10 dk. aldý. Ýnanýn bana birine zarar gelecek korkusuyla tir tir titrediðim gibide rengim sarardý. Nedenmi? Bu hastanede acil durum jeneratörü kurulu deðildi. peki o sýrada önemli bir ameliyat yapýlýyor olsaydý, yoðun bakýmda yaþam ünitesine baðlý bir hasta veya yeni doðanda bir bebek olsaydý ? Allah' þükürler olsun ki o anda bu durumda kimse yokmuþ. Ýþin kötü tarafýda bir hastanenin tüm teknik iþlerinden sorumlu arkadaþýmýzýn hiç bir þey anlamadýðýný anladýk. Acý ama gerçekler .......
Sayin Truest
Konuya katkinizdan dolayi cok tesekkur ederim.
hastanalerimizle ilgili durumun ne kadar icler acisi oldugunu biliyorum.Zira Rahmetli babam bu ulkenin hastanlerinde gerek doktor gerekse bashekim olarak 28 yil hizmet verdi.Bundan dolayi hastanlerimizin durumunu cok iyi biliyorum.Ancak takdir edersinizki hastaneleri duzeltme gibi bir gucumuz yok ancak duyarli bir meslek sahibi vede vatandas olarak sorunlari dile getirebiliriz.Tipki sizin yaptiginiz gibi.
En derin sevgi ve selamlarimla
Bartrobel34
Ayrica dipnot vede ilave bilgi acisindan bu Azotprotoksit in ne oldugunu ve ne icin kullanildigini bilen varmi?
Selamlar
Narkozun bilimsel adı, genel anestezide kullanılan yanıcı ve tehlikeli bir gaz. (aynı zamanda etkili bir sera gazı)
Narkozun bilimsel adý, genel anestezide kullanýlan yanýcý ve tehlikeli bir gaz. (ayný zamanda etkili bir sera gazý
Tesekkurler Sayin Truest
Amacim narkozun bilimsel karsiligini bilmeyen arkadaslarimiza bu bilgiyi dipnot vasitasi ile verebilmekti.
Saygilarimla
Yeni bir şey daha öğrendim konu sayesinde.Teşekkür ederim.
AZOTPROTOKSİT (NARKOZ)
Di
ger adlandırmalar: Nitrusoksit, Dinitrojen Monoksid, Gülme GazıAzot protoksit veya yaygın adıyla Narkoz gazı, medikal gazlar sınıfının en önemlisi olup, endüstriyel alanda da yanmayı destekleyici gaz olarak da kullanılabilir. En ekonomik olarak Amonyum Nitrat'dan (NH4NO3) ısıl bozunma yoluyla elde ediliyor. Bu işlem, son derece hassas sıcaklık kontrolu altında yapılır. Kötü üretim şartlarında N2O içinde safsızlık olarak zehirli ve zararlı NO ve NO2 oluşabilir. Narkoz gazının üretimi, kalite kontrolü, şahit tüp ayrımı, analizi, sertifikasyonu ve saklanması, ürünün tüplere doldurulması, nakliyesi ve kullanım sonrası boş tüpün geri dönüşü standartlar ve ilgili prosedürler ile sıkı bir şekilde takip edilir.
Azot protoksit bazı uygulamalarda, oksijen gibi, yanmayı destekleyici olarak kullanılır. Ancak en yaygın kullanım alanı anestezi uygulamaları. İnert bir gaz olan narkoz gazı, uygulama sonrası vücutta kalıntı bırakmaz ve kalıcı yan etkileri yoktur. Az miktarlarda solunduğunda sinir gevşetici ve rahatlatıcı etkisinden dolayı "gülme gazı" olarak adlandırıldığı durumlar da vardır. Ayrıca CO2'de benzer fiziki özellikleri nedeni ile itici gaz olarak da kullanılır.
Özellikleri
Suda çözünebilir, renksiz ve tatlımsı kokuya sahip bir gazdır. Merkezi sinir sistemini kan dolaşımı yoluyla etkiler ve narkoz etkisi gösterir. Azot Protoksit yanmaz, ancak yanmayı destekler.Moleküler Ağırlık | 44.01 |
Kaynama Noktası (1 atm) | -88.8 oC |
Isıl Kapasitesi (1 atm, 25oC ) | 879 J/kgK |
Gaz yoğunluğu (1 atm, 20oC ) | 1.84 kg/m3 |
Hacimsel Genleşme (likitten gaza,1 atm) | 860 |
Kritik Sıcaklık | 36.4 oC |
Kritik Basınç | 72.54 atm |
Azotprotoksit gazı tüplerinin renk ve işaretlemesi; TS3402 ( Tıpta kullanılan gaz tüpleri içindeki gazın belirtilmesi için işaretleme ) standardına göre yapılır.
NOT: Azotprotoksit gazı tüpleri, min. 150 bar kullanım ve 250 bar test basıncına sahip olmalıdır. Tüpler, her 5 yılda en az bir kez hidrostatik teste tabi tutulmalıdır.
Sayın Batrobel, rahmetli babanızdan dolayı durumu ayrıntılı biliğinizi tahmin edebiliyorum. Demek ki bu konuları sizede aktardığına göre duyarlı bir insanmış. Allah Rahmet eylesin. Doktorarımızın bir çoğunun bu gibi teknik konularda bir bilgisi olmadığı için, genelde yapılan işleri tamam zannediyorlar. Dilerim ki bu bu konularda benzeri bir çok konuda etkili bir kontrol mekanizması ve yaptırımlar uygulanır. Tabi ki burada bu işleri ehil insanların eline vermek çok önemli. Ama bir çok hastanemizde (özellikle özel hastanelerde) sağlık konusuna tamamen ticari yaklaşıldığı için işin maddi boyutu daha ön planda. Genelde ucuz tekliflere yeşil ışık yakıldığı için iş görsün yeter mantığı geçerli. Ucuz etin yahnisi..........
Saygılarımla
öncelikle vermiş olduğunuz bilgilerden dolayı teşekkür ederim.
acaba gaz tesisatı boru çapları neye göre belirleniyor?
taşıdığı yüke göre düzenlenmiş herhangi bir tablo mevcut mu?varsa paylaşırsanız sevinirim.tektrar teşekkürler
öncelikle vermiş olduğunuz bilgilerden dolayı teşekkür ederim.
acaba gaz tesisatı boru çapları neye göre belirleniyor?
taşıdığı yüke göre düzenlenmiş herhangi bir tablo mevcut mu?varsa paylaşırsanız sevinirim.tektrar teşekkürler
http://www.dogalgazprojesi.com/forum_posts.asp?TID=4149&PN=8
Degerli Arkadaslarim
Bu baslik altinda sizlere cok yararli olacagina inandigim tibbi ve degisik gazlarda basinc kaybi ve boru cap hesaplarini aciklamaya calisagacim.
Simdi oncelikli olarak gaz akiskanlarda basinc kaybi ve boru capi hesaplarinda Renouard formulu temel formuldur.Tek yapmaniz gereken ana formulde relatif yogunlugun boru icinde kullanacginiz gazin ozleligine gore hesaplanip kullanilmasidir.
Zira forumulumuz:
(P1^2)-(P2^2)=48.6*Relatif yogunluk*L*Q^1.82/D^4.82
Buradaki relatif yogunluk nedir>Bunu daha once bir cok kez aciklamistim.Boru icinde kullanacagimiz gazin ozgul kutlesinin kg/m3 birimi degerinde havanin ozgul kutlesine bolunmesidir.Relatif yani havaya gore bulunan bagil yogunluk degeri sonucta birimsiz olarak karsiniza cikacak ve yukarda yazdigim ana formulde yerine kiyacaksiniz.
Dogalgaz icin hatirlayalim:
Dogalgazin ozgul kutlesi 0.84 kg/m3
havanin ozgul kutlesi 1.229 kg/m3
Retif yogunluk= gazin ozgul kutlesi (kg/m3) /havanin ozgul kutlesi (kg/m3)
Buna gore dogalgazin relatif yogunlugu 0.68 dir ve ana formulde 48.6 9(L km birimi) yada 48.600 (L metre birimi olur) koydugunuzda formuldeki katsayi 29.160 olarak onunuze cikar,
Asla ve asla unutmayin relatif yogunluk birimsizdir.
Azot,oksijen helyum gibi gazlarda boru capi hesabinda bu formulu kullanmaniza gerek yoktur.Zira malumunuz uzere bu gazlar basincli tuplerde (yaklasik 225 bar) musteriye verilmektedir.Bundan dolayi boru cap secimlerinizde 12*1 yada 15*1 ile 18*1 bakir boru caplari rahatlikla yeterli olacaktir.
Ancaaakkkkkkkkkkkk!!!!!!!!!!!!!!!
Bu tur gazi kullanan hastane yada tesis onlerinde kerojyen tank kurulursa ozaman yapmaniz gerekn yukrida verdigim formulu kullanmaktir.Zira bu tur tanklarda bu gazlar cok dusuk sicakliklarda Ornegin oksije -180 C gibi.oldugundan ve tank ici basinclari 1-4 bar arasinda (hava sicakligina ve doluluk oranina gore basinc degiskenlik gosterir) olacagindan boru cap secimlerinde yukaridaki formulu kullanmalisiniz.Ayrica caplarin buyuk cikmasi durumunda (bakir boru yeterli olmayacaktir.
API 5L grade A yada B dogalgaz celik borusu kullanabilirsiniz.
En derin sevgi ve selamlarimla
Bartrobel34
Rica Ederim.
Yalniz unutmayiniz.Her ne kadar APi 5L grade A ve B celik boru dediysek de solunum ve teneffus amacli sistemlerde kullanilacak borunun ici kirlilik tasimayacak ve solunum yonunden zararsiz olmalidir.Bundan sebep bakir boru kullanilamayacak caplarda orta yada dusuk basinc gerektiren uygulamalarda Stainless Steel paslanmaz celik boru kullanilmalidir.
Selamlar
Estagfurullah.
Gozlerinden operim Bahadir.
Selamlar
MERKEZİ TIBBİ GAZ SİSTEMİ
1-GENEL ESASLAR :
1.1- Tıbbi Gaz Tesisatları Oksijen (O2), Azot Protoksit (N2O), Solunum için Hava 4 Bar,
Cerrahi aletleri çalıştırmak için hava en az 7-8 Bar, Karbondioksit (CO2), Oksijen, Azot, Helyum ve
Ksenon gibi gazların belirli karışımları, Vakum (Vac) ile Anastezik gaz tahliye sistemleri (AGS)
ile ilgili tüm bileşenleri içerir.
1.2- Tıbbi gaz sisteminin genel yerleşim düzeni proje üzerinde gösterilecektir. Projeler tüm
yerleşim ve montaj detaylarını içerecektir. Uygulama anında bu detaylara uyulacak ancak zorunlu değişiklikler olması halinde kesinlikle idarenin onayı alınacaktır. Hiçbir değişiklik idarenin yazılı onayı alınmadan yapılmayacaktır.
1.3- Patlama, parlama ve yangın tehlikelerine karşın her tıbbi gaz farklı mahallere yerleştirilmelidir. Vakum ve basınçlı hava üniteleri ortak hacimde bulunabilirler fakat oksijen,azotprotoksit, karbondioksit üniteleri ile aynı mekanda olmamaları şarttır. Çünkü vakum ve basınçlı
hava tesisatlarının bakım ve onarımları esnasında havaya karışan yağ ve yağ buharlarının diğer
medigal gazlarla teması halinde infilak ve yangın tehlikesi vardır.
1.4- Uygulaması yapılan malzeme ve teçhizat listesi, düzenli olarak onarım parçaları stoğu
olan en yakın bakım ve servis kuruluşunun ismi, adresi, şartname ilkelerine uygunluk gösteren
kataloglar sistem diyagramları, imalatçı tarafından yayınlanan teknik yayınlar gibi açıklayıcı bilgilerle donatılacaktır.
1.5 Malzeme ve mekanik ekipmanlar piyasadaki kalite belgeli ve standartlara uygunluğu belgelenmiş ürünlerden oluşacaktır. Bütün ekipmanların üzerine İmalatçı adı, adresi, katalog
numarası yazılı olan bir etiket parçanın kolay görülebilecek bir yerine yapıştırılacaktır.
Kullanıcıların cihazlardan zarar görmemesi için tüm emniyet tedbirleri alınmış olmalıdır. Malzeme
ve teçhizat TSE, TSEK kalite belgelerine sahip olacak, ilgili standartlara ve bölüm başlığı altında
verilen tanımlara uygun olacaktır.
2-OKSİJEN SANTRALI TEKNİK ÖZELLİKLERİ
2.1-Sistem hastane tesisatına, tüplerden veya likit oksijen santralinden gelen yüksek basıncı
oksijen hattına istenilen basınca düşürerek gönderecek ünitelerden oluşur. Sisteme en az 1 yıl bakım 5 yıl ücret mukabilinde parça sağlanabilirlik garantisi verilmeli ve bu garanti firma tarafından resmi bir belge veya yazı ile hastane yönetimine teslim edilmelidir.
2.2-Oksijen santralinde tam otomatik kontrol paneli olmalıdır. Panele sağ ve sol grup olmak
üzere iki grup tüp veya likit girişi olmalıdır. Sağ veya sol gruptan herhangi birindeki basıncın
ayarlanan basıncın altında bir basınca düşmesi halinde elle müdahaleye gerek duymaksızın gruplar
arasında otomatik geçiş yapabilmelidir. Her iki grup ayrı ayrı yüksek basınç regülatörüne bağlıolmalıdır. Regülatörde kullanılan malzemeler yüksek basınca dayanıklı olmalı, krom kaplanmış
pirinç veya paslanmaz çelik malzemeden yapılmış olmalıdır. Regülatörler birbirleri ile bağımsız
çalışmalı ve regülatörlerden birinin arızalanması veya bakımı sırasında hastaneye giden gazın
kesilmemesine olanak sağlayacak şekilde dizayn edilmiş olmalıdır.
2.3-Kontrol panelinde yüksek basınç regülatörleri aracılığı ile düşürülen basıncın bir arıza
durumunda yükselip tesisata zarar vermemesi için otomatik emniyet vanaları konulmalıdır. Bu
vanalar riskli gaz basıncına ayarlanmalı yükselme durumunda fazla gazı tahliye etmelidir. Kontrol
paneli üzerinde bağımsız bir panel içerisine monte edilmiş olarak görsel ve ışıklı göstergeler
bulundurmalıdır. Bu göstergeler hat basıncını ve regülatörlere gelen yüksek basıncı göstermelidir.
2.4-Tüpler bir tüp bağlantı rampası ile gruplandırılarak panele bağlanmalıdır. Bu tüp
rampalarına bağlanacak her bir tüp için ayrı bir manifold (kollektör) olmalıdır. Manifoldlar çekvalf
sistemli olmalı ve tüplere doğru gaz akışının önlenmiş olması gerekmektedir. Manifoldlar yüksek basınca dayanıklı pirinç malzemeden sıcak dövme yapılmış olmalıdır. Manifoldlar arasındaki
bağlantılar bakır boru aracılığı ile yapılmalıdır.
2.5-Tüplerin herhangi bir darbe, sarsıntı vs. gibi durumlarda düşüp sisteme zarar vermemesi
için tüp sabitleyiciler ile sabitlenmeleri gerekmektedir. Tüp sabitleyiciler üzerinde her bir tüpü ayrı ayrı sabitleyecek zincir bağlantıları olmalıdır.
2.6-Tüpler ile manifoldlar arasındaki esnek bağlantılar Yüksek basınca dayanıklı dikişsiz
malzemeden yapılmış olmalıdır. Vidalı bağlantılar ile bakır boru kaynaklı birleştirmeleri gümüş
alaşımlı kaynak ile olmalıdır. Esnek bağlantıların her biri ayrı ayrı ambalajlanmış olmalı ve
ambalajlar montaj sırasında açılmalıdır
2.7-Bütün regülatörler atmosfere açılan emniyet valfleri sayesinde yüksek basınçtan korunacaktır.
2.8-Sistemde her tüp grubu için birer adet Boşaltma vanası bulunacaktır.
2.9- Merkezi ünite, taşıma araçlarının kolayca ulaşabileceği bir yere yerleştirilmelidir. Likit
oksijen tankı kullanılması halinde emniyet tedbirleri alınarak bu yer binalardan yeterli mesafede olmalıdır.
2.10- Bu mahallerin uygun düzeyde havalandırılmasına dikkat edilmelidir
2.11-Emniyet valfi ve boşaltma vanalı çıkışları yeterli çapta bir boru ile bina dışında atmosfere açılacak ve bu noktaya �ikkat, Temiz Tutun, Tıbbi Gaz Boşaltma Noktası�yazılı bir
levha konulacaktır.
3-AZOTPROTOKSİT SANTRALI TEKNİK ÖZELLİKLERİ
3.1-Sistem hastane tesisatına tüplerden gelen yüksek basıncı hastane azotprotoksit hattına
istenilen basınca düşürerek gönderecek ünitelerden oluşmalıdır. Sisteme en az 1 yıl bakım 5 yıl
ücret mukabilinde parça sağlanabilirlik garantisi verilmeli ve bu garanti firma tarafından resmi bir
belge veya yazı ile hastane yönetimine teslim edilmelidir.
3.2-Azotprotoksit santralinde Tam otomatik kontrol paneli olmalıdır. Panele sağ ve sol grup
olmak üzere iki grup tüp olmalıdır. Sağ veya sol gruptan herhangi birindeki basıncın ayarlanan
basıncın altında bir basınca düşmesi halinde elle müdahaleye gerek duymaksızın gruplar arasında otomatik geçiş yapabilmelidir. Her iki grup ayrı ayrı yüksek basınç regülatörüne bağlı olmalı
Regülatörde kullanılan malzemeler yüksek basınca dayanıklı olmalı, krom kaplanmış pirinç veya
paslanmaz çelik malzemeden yapılmış olmalıdır. Regülatörler birbirleri ile bağımsız çalışmalı ve
regülatörlerden birinin arızalanması veya bakımı sırasında hastaneye giden gazın kesilmemesine
olanak sağlayacak şekilde dizayn edilmiş olmalıdır.
3.3-Tüpler bir tüp bağlantı rampası ile gruplandırılarak panele bağlanmalıdır. Bu tüp
rampalarına bağlanacak her bir tüp için ayrı bir manifold olmalıdır. Manifoldlar çekvalf sistemli
olmalı ve tüplere doğru gaz akışının önlenmiş olması gerekmektedir. Manifoldlar yüksek basınca
dayanıklı pirinç malzemeden sıcak dövme yapılmış olmalıdır. Manifoldlar arasındaki bağlantılar
bakır boru aracılığı ile yapılmalıdır.
3.4-Tüplerin herhangi bir darbe, sarsıntı vs. gibi durumlarda düşüp sisteme zarar vermemesi
için tüp sabitleyiciler ile sabitlenmeleri gerekmektedir. Tüp sabitleyiciler üzerinde her bir tüpü ayrı ayrı sabitleyecek zincir bağlantıları olmalıdır.
3.5-Tüpler ile manifoldlar arasındaki esnek bağlantılar Yüksek basınca dayanıklı dikişsiz
bakır borudan yapılmış olmalıdır. Tüp ve manifold vidalı bağlantıları pirinç malzemeden yapılmış
olmalıdır. Vidalı bağlantılar ile bakır boru kaynaklı birleştirmeleri gümüş alaşımlı kaynak ile
olmalıdır. Esnek bağlantıların her biri ayrı ayrı ambalajlanmış olmalı ve ambalajlar montaj sırasında açılmalıdır.
3.6-Bütün regülatörler atmosfere açılan emniyet valfleri sayesinde yüksek basınçtan korunacaktır.
3.7-Bu mahallerin uygun düzeyde havalandırılmasına dikkat edilmelidir.
3.8-Sistemde her tüp grubu için birer adet Boşaltma vanası bulunacaktır.
3.9-Emniyet valfi ve boşaltma vanalı çıkışları yeterli çapta bir boru ile bina dışında
atmosfere açılacak ve bu noktaya �ikkat, Temiz Tutun, Tıbbi Gaz Boşaltma Noktası�yazılı bir
levha konulacaktır.
4-TIBBİ VAKUM SANTRALI TEKNİK ÖZELLİKLERİ
Vakum santralı Hastanenin tüketim kapasitesine göre dizayn edilmiş ,merkezi istasyonu oluşturan
temel elemanları ve bunlara ilişkin teknik özellikleri aşağıda belirtildiği gibi olmalıdır
Merkezi istasyonu oluşturan temel elemanlar en az aşağıdaki ünitelerden teşkil edilmelidir:
-Vakum pompaları
-Bakteri Filtre grubu
-Vakum Tankı
-Elektrik Kontrol paneli (Otomatik)
-Vakumostat Manometre ve diğer bağlantı parçaları olmalıdır.
4.1-Vakum pompaları çizim ve hesaplamalar sonucu bulunacak gerekli vakum debisi ile
sistemde gerekli vakum basıncını sağlayabilecek şekilde dizayn edilmiş olmalıdır.
4.2-İşletme emniyeti yönünden sistemdeki pompaların biri çalışmadığı durumda
hesaplanan vakum ihtiyacını karşılayabilecek 2 veya daha fazla vakum pompası konulacaktır.
4.3-Pompalar rotatif, döner kanatlı, yağ halkalı veya yağsız ya da kapalı devre su halkalı tip
pompalar olacaktır. Dışarıdan besleme su ile çalışan su halkalı pompalar kabul edilmeyecektir.
4.4-Filtreler değiştirme ve bakım kolaylığı açısından birbirine konik rekorlarla bağlanmış
olacaktır.
4.5-Otomatik kontrol paneli sistemin çalışan ünitelerinin, yeterli vakumu muhafaza
edemediği durumlarda ilave üniteleri devreye alabilme ve vakum ihtiyacı normale döndüğünde
ilave üniteleri devre dışı bırakabilme özelliğine sahip olmalıdır. Pompaların devreye girme ve devre
dışı kalma Vakum değerleri kontrol panelinden kolaylıkla ayarlanabilmeli ve Vakum değeri kontrol
paneli üzerinde dijital gösterge ile gösterilmelidir.
4.6- Vakum değeri vakum sensörü vasıtası ile dijital göstergede gösterilmeli ve ayarlanan
değerlere göre istenilen pompa ayar değerinde devreye girmeli veya devreden çıkmalıdır. Sistem
kontaktörler, termikler ve elektrik devreleriyle otomize edilmiş olmalıdır.
4.7- Pik ihtiyaç sırasında ve çalışan pompanın ihtiyacı karşılayamaması durumunda yedekte
bekleyen pompa otomatik olarak devreye alınacaktır. Üç pompalı merkezlerde ilk iki pompanın gerekli vakum seviyesini sağlayamaması durumunda üçüncü pompa da otomatik olarak devreye girecektir. İstenen vakum seviyelerine ulaşıldığında pompalar otomatik olarak devreden
çıkacaklardır. Çalışan pompanın arızalanması durumunda yedek pompa onun yerini alacak ve
alarmın ilk kademesi kontrol devresinden bağımsız bir sistem pompaları çalıştıracak ve merkez
arızası alarmını aktive edecektir.
4.8-Vakum Tankı proje değerlerine göre hesaplanmış basınca dayanıklı olmalıdır.
4.9-Sisteme 1 yıl bakım, 5 yıl bedeli mukabilinde yedek parça temin garantisi verilmelidir.
6-ANESTEZİK GAZ TAHLİYE SİSTEMİ
Anastezik Gaz Tahliye Sistemi, atık Anastezik gazın emilerek tahliye edilmesi amacıyla özel
olarak tasarlanmış olacaktır. Her bir prizde, kullanımda olan, priz sayısına bağlı olmaksızın, 1
KPa basınçta maksimum 130 L/dakikalık ve minimum 80 L/dakikalık akış aralığı sağlayacak
şekilde tasarlanacaktır.
7-TIBBİ GAZ BAKIR BORU TESİSATI
7.1-Bakır borular TS EN 1057 �e göre Dünya Standartları Kalitesinde ve/veya TSE 380�
göre üretilmiş olmalıdır.
7.2-Dikişsiz yarı sert tavlanmış ve düz boru olmalıdır.
7.3-Bakır Elektrolitik olmalı ve Arsenik ihtiva etmemelidir.
7.4-Bakır boruların içi Trikloterilen veya Karbontetraklorür ile yıkanmış olmalıdır. Bakır
borular üzerinde ilgili standardı, üretici firma adı ve oksijen kullanımına uygunluğu kalıcı bir
şekilde yazılı olmalıdır.
7.5-Borular kontaminasyona karşı uçları kapaklı ve polietilen torbalar veya karton kutular
içinde gönderilecektir.
7.6- Borular dönerli boru kesicilerle kesilecek demir testeresi kesinlikle kullanılmayacaktır.
7.7-Boruların sabitlenmesinde kullanılacak kelepçeler pirinç, bakırdan veya çelikten mamul
kelepçeler olacaktır. Ancak bakır veya çelik kelepçe kullanılması durumunda kelepçe ile boru
arasında mutlaka plastik izolasyon kullanılmalıdır.
7.8-Birleştirmelerde; gümüş, fosfor ve bakır alaşımlı tel ile ve temizleme maddesi flux
kullanılmadan sert kaynak yapılacaktır. Hiçbir şekilde lehim ile birleştirme yapılmayacaktır.
7.9-Boruların içi ve kaynak uçlarının çok temiz olmasına dikkat edilecek kaynak sırasında
yanma ve oksidasyonu önlemek için boru içerisinden inert gaz geçirilecektir.
7.10-Her tıbbi gaz boru hattı açık isimlendirilmiş bantlarla işaretlenecektir. Bu işlem kaynak
sırasında yapılacak ve işaretlemeler belirli bir renk koduna göre yapılacaktır.
7.11-Boru hattı, binaya girdiği yere mümkün olduğunca yakın bir noktada bir topraklama
barasına bağlanmalıdır. Boru hatlarının kendileri elektrikli cihazların topraklanmasında
kullanılmamalıdır.
7.12-Tıbbi gaz boru hatları buhar hatları, yakıt boru hatları, ısıtma gidiş ve dönüş hatları vs.
gibi başka hatlarla aynı galeri (gezilebilir veya gezilemez) veya kanala yerleştirilecek ise
birbirleriyle mesafeleri 50 mm den az olmamalıdır.
7.13-Asansör boşluklarından yangın merdivenlerinden ve bacalardan boru hattı tesisatı
geçirilmemelidir.
7.14-Boru hatları olabilecek en kısa yoldan yatay ve dikey olarak döşenecektir.
7.15-Boru hatlarındaki basınç düşmeleri hesaplanmalı sistem dizaynı Milletlerarası
Standartlara göre yapılmalıdır.(İngiliz HTM 2022 ve Milletlerarası Standart ISO 7396:1987)
7.16-Tüm imalat ve montaj işlemleri ISO 7396:1987 ve EN 737-3 normlarına uygun olarak
hazırlanmış test prosedürleri ve test formlarına uygun olacak şekilde test edilerek yapılacaktır.
7.17-Yapılacak merkezi tıbbi gaz tesisatının testleri EN 737-3:1998�n 12. maddesine göre
aşağıdaki şekilde yapılmalıdır.
a) Kaçak Testi: 2 saatten 24 saate kadar olan test süresince basınç kaybı saatte %0,025 den
az olmalıdır. ideal gaz kanununa göre bu varyasyonlar kontrol edilmelidir. Test basıncı Tıbbi gaz boruları için 6 bardan az olmamalıdır.
b) Performans testi yapılmalıdır.
c) Çapraz Testi: Borular arasında hiçbir çapraz bağlantı olmamalıdır.
7.18- Boru çaplarına göre et kalınlıkları Tablo 1 �eki gibi olacaktır.
Tablo:1 Boru çaplarına göre et kalınlıkları
Anma dış çapı d (mm) Et kalınlıkları e (mm)
10 mm 1.0 mm
12 mm 1.0 mm
15 mm 1.0 mm
22 mm 1.0 mm
28 mm 1.0 mm
35 mm 1.5 mm
42 mm 1.5 mm
54 mm 2.0 mm
76.1 mm 2.0 mm
108 mm 2.5 mm
7.19- Tıbbi gaz boru hatlarında oluşabilecek sarkma ve bozulmaları engellemek için boru
hatları Tablo 2 �e verilen aralıklarla desteklenmelidir.
Tablo:2 Bakır borular için önerilen destek aralıkları.
Dış çap(mm) Azami Aralık(m)
15�e kadar 1.5
22 �28 2.0
35 �54 2.5
>54 3.0
8- TIBBİ GAZ PRİZLERİ
-Oksijen prizi
-Azotprotoksit prizi
-Basınçlı hava 4 bar prizi
-Basınçlı hava 7-8 bar prizi
-Vakum prizi
-Anestezik gaz tahliye prizi
8.1-Tıbbi Gaz Prizleri CE belgeli olmalıdır ve bu, gaz prizinin üstündeki etikette belirtilmelidir.
8.2-Gaz prizleri sadece kendine ait fişi kabul edecek şekilde farklılaştırılmış (gaz spesifik)
olacaktır.
8.3-Gaz prizlerinin duvar veya cihazlara monte edilecek parçaları da gaz spesifik olacak
şekilde indekslenmiş olacaktır. Böylece tamirat veya bakım için parçalar söküldüğünde diğer
gazların parçalarının farkında olmadan kullanılması mümkün olmayacaktır.
8.4-Duvara monte edilecek gaz prizleri merkezleri bitmiş döşemeden 1500 mm yükseğe gelecek şekilde monte edilmelidir. Hastabaşı ünitesine veya pendanta monte edilecek gaz prizleri
ise kullanılacak ekipmana uygun yükseklikte olmalıdır.
8.5-Gaz prizleri Tıbbi gaz fişlerinin elle bağlanma ve sökülmesine uygun özellikte olacaktır.
8.6-Gaz Prizlerine 1 yıl garanti ve 5 yıl bedeli mukabilinde yedek parça temin garantisi verilmelidir.
9-TIBBİ GAZ VANALARI
9.1-Tıbbi gaz vanaları, özel olarak Tıbbi gaz tesisatları için üretildiği belgelenmiş, hastane
pratiğinde tüm gazlarla çalışmaya uyumlu tam geçişli küresel veya diyaframlı vanalar olacaktır.
9.2-Tüm vanalar şantiyeye gelmeden önce temizlenecek ve test edilecektir. Bu temizlik ve
test üretici firma tarafından belgelenmelidir.
9.3-Gerektiğinde vanalara tam kapalı veya tam açık pozisyonda kilitlenebilmeleri amacıyla
kilitleme tertibatları takılabilmelidir
__________________
7.9-Boruların içi ve kaynak uçlarının çok temiz olmasına dikkat edilecek kaynak sırasında
yanma ve oksidasyonu önlemek için boru içerisinden inert gaz geçirilecektir.