Slymnptr
Slymnptr
09 Ocak 2019

doğalgaz sayacının qmin uygunluğu hakkında

merhabalar. alanım asıl olarak gaz değil fakat, çalıştığım işletmede fatura vb. kontrolü üzerime yıkılmış durumda. dağıtım firması tarafından faturalara, sayacın min. ölçüm kapasitesinin altında çekim yaptığımız gerekçesiyle bedeller eklenmekte.

sayaç: Elster SM-RI-X G1600 DN200
üzerindeki Qmax: 2500 m3/h
üzerindeki Qmin:130 m3/h
ölçüm noktası için korrektörde görülen basınç: ~2,5 bar
korrektörde görülen düzeltme faktörü: ~2,65
sayaç pulse çıkışı 10 metreküpte bir pulse.

işletmenin tüm hatlar devredeyken ortalama tüketimi:~2700 Sm3/h
tek hat kapalı durumda: ~2080 Sm3/h
mevcut durumda bazı hatlar kapalıyken: ~1250 Sm3/h

tek hat kapandığında bile bu miktarlar faturaya eklenmekte. benim iddiam tüketim miktarlarımızla minimuma takılmamamız gerektiği, benim hesaplarımda bir hata var ise de tek hat kapatıldığında Qmin altına iniliyorsa sayacın uygun olmadığı yönünde, fakat ilgili dağıtımdaki arkadaşlardan net bir cevap alamamaktayım. gaz konusunda çok bir tecrübem olmadığı için de net bir sonuca varamamaktayım.

mevcut durum için en uygun çözüm yöntemi nedir?


tnrkpln
tnrkpln
10 Ocak 2019

 Mevcut saatinizin 2,5 bar basınçta ölçeceği en küçük değer 100m³/h'tir. Korrektörünüzün üzerinde anlık okumaların yapılabileceği gibi saatlik okumalarıda görebileceğiniz kısın vardır oradan saatlik okumaları bir süre takip edin. 100m x 24 = 2400 m³/h firmanızın 24 saat çalıştığı düşünülerek yapılan hesaptır ve tek hat kapalı durumda bile Qmin girdiğiniz görülüyor. Eğer dağıtım şirketini ikna edebilirseniz daha küçük Qmin değerine sahip rotarymetre sayaç ile değişiklik yaparsanız sorununuz ortadan kalkar.


Slymnptr
Slymnptr
11 Ocak 2019

100 m³/h değerini nasıl buldunuz sorabilir miyim?



Ahmet Solmaz
Uzman Ahmet Solmaz
12 Ocak 2019

100 m3 örmek olarak verdi 130 m3 ten düşük oldugu için yani 100 m3 saatte geçiyorsa 24 saat ölçmez yada söyle yapılabilir 
2 farklı seçenek olara
1) tesisatı değiştirerei 
Qmin değeri daha düşük olan 2 farklı sayaç takılabilir
2) norma ldeğişiklik yapılmadan
Qmin değeri daha düşük  1  sayaç takılabilir 


tnrkpln
tnrkpln
14 Ocak 2019

dağıtım şirketleri istasyonlarda genelde sayaçlardan birini daha düşük Qmin takılmasına müsade ediyorlar, firmanız ile dağıtım şirketi arasında yapılan sözleşmede tahmini tüketim bilgilerini vermişsinizdir ve çalışma saatinizi mutlaka bildirmişsinizdir. zaten tüketimin olmadığı saatler Qmin etkilemez.


Slymnptr
Slymnptr
14 Ocak 2019

İşletme hali hazırda 24 saat çalışıyor. Normal çalışma durumunda büyük tüketimli makinelerden yaklaşık 600 sm3/h ve 400 sm3/h tüketimli iki makine zaman zaman devreye girip çıkabiliyor. Bunun dışındakiler aşağı yukarı sabit.

Tek hat kapandığında 2080/2,65=784 m3/h. Bu da Qmin üzerinde kalmıyor mu? Dağıtım firmasının attığı bir aylık tabloda korrektörün sayaçtan okuduğu en küçük saatlik endeks 41. 10 metreküpte 1 pulse attığı için saatlik en düşük çekiş 410 m3/h olup gene Qmin sınırının üstünde kalmıyor mu?


Ahmet Solmaz
Uzman Ahmet Solmaz
14 Ocak 2019

Slymnptr yazdı:
İşletme hali hazırda 24 saat çalışıyor. Normal çalışma durumunda büyük tüketimli makinelerden yaklaşık 600 sm3/h ve 400 sm3/h tüketimli iki makine zaman zaman devreye girip çıkabiliyor. Bunun dışındakiler aşağı yukarı sabit.

Tek hat kapandığında 2080/2,65=784 m3/h. Bu da Qmin üzerinde kalmıyor mu? Dağıtım firmasının attığı bir aylık tabloda korrektörün sayaçtan okuduğu en küçük saatlik endeks 41. 10 metreküpte 1 pulse attığı için saatlik en düşük çekiş 410 m3/h olup gene Qmin sınırının üstünde kalmıyor mu?


iki makine çalışmadığı zaman neler sabit olarak çalışıyor mesela kombi şofben ocak vs 

saatte 100 m3 çok bir değer kazan, kombi, sofben, ocak veya endüstireyel ocak çalışsa bile 100 m3 değerine çok ulaşamazlar 
idari kısım varsa veya yemekhane oraya qmin değeri küçük bir sayaç takılabilir. 




Slymnptr
Slymnptr
14 Ocak 2019

İşletme derken yanlış anlaşılmasın fabrika; 7 gün 24 saat aktif fırınlar var. En düşük tüketimli fırının saatlik çekişi 140 Sm3 civarında. Şu anda aktif olan hatların saatlik çekişi ise 800 Sm3 civarında.


tnrkpln
tnrkpln
14 Ocak 2019

2,5 bar basınç altında sayacınızın ölçebileceği min değeri doğalgazın relatif yoğunluğu değişkenlik göstereceğinden genel olarak türbinmetre sayaçlar Qmax değerinin 1/20 hassasiyetine göre de hesaplanabilir ve bu değerler birbirine yakın çıkar zaten.

Qmin=2500x(2,5+1)=437,5 m³/h
                  20
K= 2,65 demişsiniz.  Fakat düzeltme faktörünün bence daha yüksek olması lazım 2,5 bar da 3 ün üzerinde olması gerekir. siz bu değeride bir kontrol edin derim.

Qmin=437,5x2,65 = 1159 Sm³/h  sayacınızın ölçebileceği Qmin değeri.

410 m³/h tüketiminizde düzeltme faktörü ile çarptığınız da 410x2,65=1086Sm³/h şeklinde çıktığında Qmin değerinin altında kaldığını görebilirsiniz. hem m³/h saat olarak hem Sm³/h olarak.

-Size tavsiyem hatlarınız veya bağlantılarınız ile hiç oynamadan ilk önce sayaç firması ile görüşerek 1/30 hassasiyetli türbinmetre sayaç tedarik edebilirler mi bunu öğrenmeniz. Genelde piyasa 1/20 ve 1/10 yaygındır. Ben nadirde olsa 1/30 hassasiyetli sayaç gördüm. Dağırım şirketini bilgilendirerek sayaç değişimini yaptığınızda sorun ortadan kalkacaktır. 
- hatlarınızdaki tüketimleri bölerek iç tesisatınızda tadilata gidip bir sayaçtan değil daha düşük Qmin değerli iki sayaçla firmanızın tüketimlerinizi ölçebilirsiniz ama bu daha masraflı bir işlem olur. yakıcı cihazlarınızı ikiye bölmüş olacaksınız yani. Qmin ve Qmax oranlarını dikkate alarak tabiki.

Sorununuzun çözülüp çözülmediği ile ilgili bizide bilgilendirirseniz bizde seviniriz. Umarım bu bilgiler yardımcı olur. Hesaplar yaygın olarak kullanılan 1/20 hassasiyetl, türbinmetre sayaç için yapılmıştır sizdeki 1/10 ise işler tamamen değişir.


Slymnptr
Slymnptr
15 Ocak 2019

https://www.honeywellprocess.com/library/marketing/brochures/Elster%20SM-RI-X%20Datasheet%20EN.pdf

Sayacın datasheeti linkteki dosya olmalı. 0 barg için 1/20, 8 barg için 1/30 olarak verilmiş. Esasen istastonda bypass hattı da mevcut, hatta Qmin değeri daha düşük bir sayaç takılı şu an bypassta. Fakat idare diğer sayacın çok güvenilir olmadığı ve sıkıntı çıkaracağını öne sürerek kullanmak istememekte.

Düzeltme katsayısına çok dikkat etmemiştim, dediğiniz gibi iç sayaçlarda Sm3 düzeltmesi yapmak için kullandığım yöntemi uygulayınca 3,82 gibi bir düzeltme katsayısı çıktı istasyon için.


tnrkpln
tnrkpln
15 Ocak 2019

Evet tahmin ettiğim gibi sayacınızın ölçüm hassasiyeti 1/20 ve düzeltme katsayısını da hesaba katınca Qmin girme oranınız daha çok artıyor. Sayaca güvenmiyoruz diye bir şey yok. Akreditide edilmiş kuruluşlardan birine veya sayaç firmasına gönderip kalibrasyon yaptırdığınızda sayaca güvenmeme gibi bir durum olmaz. Qmin girmekten daha iyidir ayrıca bence. Quantrometre hariç diğer tip türbinmetre ve rotarymetre sayaçlara güvenmeme durumu biraz garip geldi ayrıca.




Cevap Yaz

Cevap yazabilmeniz için Giriş yapmanız gerekiyor.